Young Circular Creatives presenteert circulaire toekomstbeeld van jongeren

Circulair werken/leven betekent veel meer dan het opnieuw gebruiken van grondstoffen. Onderweg naar een circulaire maatschappij is het belangrijk dat iedereen aan boord is. Wanderful.stream investeert daarom ook in de jonge generatie, met name studenten op de middelbare school. Met de didactische expertise van lead-partner en kennisinstelling UCLL werden samenwerkingen opgezet met tal van scholen. Onder de noemer Young Circular Creatives presenteerden de Belgische en Nederlandse jongeren hun projecten en circulaire oplossing aan elkaar. Het relaas van een inspirerend sluitstuk voor deze Wanderful.stream-betaprojecten.

Angelo Vermeulen

In Circulair Werkt, de circulaire hub in Hasselt, verzamelden meer dan 30 studenten voor Young Circular Creatives. Leerlingen van IKSO in Hoeselt, Mosa-RT Maaseik, Campus De Helix Maasmechelen maar ook het Connect College Echt en Roer College Schöndelen in Roermond. De studenten van Level X speelden dan weer een thuismatch in hun stad. Tijdens het afgelopen schooljaar werkten ze elk in groepjes op specifiek uitdagingen: reststromen van kleine of middelgrote bedrijven in hun regio. Hoe deze reststroom valoriseren en tot wat zou dit kunnen leiden; dat was de inzet. Wetenschapper-kunstenaar-designer Angelo Vermeulen die een afsluitende keynote zou geven, kweet zich met zichtbaar plezier van zijn rol als master of ceremony. Aan een sneltreinvaart passeerden studentengroepjes de revue rond tal van topics.

SCHOON SCHIP MET ENERGIEDRANK

De hoofdmoot had wei als focus. Wei is een restproduct uit de kaasmakerij – ook de waterige vloeistof bovenop je yoghurt overigens – en het inspireerde heel wat secundaire scholieren om er alcohol uit te gaan destilleren. Duidelijk dat er dicht op de leef- en denkwereld van jongeren wordt gedacht, maar niet alle wei werd omgetoverd in bier, jenever of ontsmettingsalcholgels, néé er waren ook paar originele denkpistes. Eén bolleboos ging vol voor een studie om er bio-ethanol van te maken was, maar kwam wijselijk tot het besluit dat het een weinig hoopvol denkpiste was. Een bijzondere vermelding voor het duo dat van wei een energierijk sportdrankje wil maken. Hun inhoudelijk discours dikte het duo aardig aan met een uiterst hippe presentatie tjokvol gif’jes alsof het een pitch van een marketingbureau was. Dat belooft voor die twee.

Naast de wei had je nog dartele veulens die doordraafden op andere circulaire topics zoals een rugzak gemaakt van reststromen mét zonnecellen én afgestemd op je basis energiebehoefte ingegeven door een heus ‘marktonderzoek’. Een andere presentatie maakte dan weer schoon schip met een reststroom van Tinnemans Floating Solutions, een bedrijf actief in scheepsbouw en -reparatie. De studenten bedachten een vernuftig filtersysteem om zo het slibafval in verschillende reststromen te scheiden zodat het niet langer in één geheel als gevaarlijk afval (namelijk verfresten of metalen) zou moeten worden afgevoerd. Voor de kalkreststroom die vrijkomt na ontharding van water, bedachten enkele Technasium-studenten van het ROER college op hun beurt een oplossing om er rietjes mee te gaan maken. Een idee dat opdrachtgevers Waterleiding Maatschappij Limburg en AquaMinerals zeer wist te bekoren, want de bedrijven hebben al aangegeven dat ze de aangereikte denkpiste verder willen onderzoeken.

LOST IN SPACE

Deze pitch-voormiddag maakte alvast duidelijk dat studenten uit het secundair onderwijs het circulair denken ter harte nemen én bijzondere oplossingen kunnen bedenken. Dat was ook het oordeel van wetenschapper-kunstenaar-designer Angelo Vermeulen die niet zomaar de vragenrondes modereerde, maar ook zelf af en toe zijn appreciatie en bewondering uitte voor de inzichten van de studenten. Toen Vermeulen vervolgens in zijn keynote een aantal ijkpunten uit zijn indrukwekkende carrière toelichtte, kregen de studenten pas echt lucht van ’s mans waardeoordeel.

De centrale boodschap van de gereputeerde en gerenommeerde kunstenaar was een levensles. Eentje waarvan de volwassen begeleiders mogelijk allemaal hoopten dat ze dit ook hadden meegekregen toen ze op de middelbare school zaten. Welke les? Wel, dat je je namelijk nooit mag laten leiden door één studiekeuze als een ingeslagen pad waar je nooit nog van afwijken kan. Vermeulen spreekt uit ervaring. Zijn doctoraatsonderzoek als opgeleide bioloog focuste immers op ‘de afwijking van tanden van larven van niet stekende muggen’. Jawel, misvormde larven als bio-indicator voor vervuiling. Maar hij bleef niet hangen bij die muggenlarven. Integendeel. Het pad dat hij bewandelde bracht hem naar onderzoeksfuncties bij NASA waarvoor hij in Hawai in een Mars-simulatie meedraaide, tot zijn huidige functie aan de TUDelft waar hij vooruitstrevend onderzoek doet naar Space habitat design en participatieve systeemengineering maar ook tot de oprichten van een collectief van ‘vrijdenkers’ verenigd in SEADS (Space Ecologies Art and Designs).

Vooral Angelo Vermeulens zaaide ideeën in zijn betoog over transdisciplinair samenwerken sloeg aan. Hij pleit er immers voor om voluit te gaan voor transdisciplinaire samenwerking als de overtreffende trap na samenwerken, multidisciplinair samenwerken en interdisciplinair samenwerken. Want door los van je eigen expertise na te gaan denken over topics samen met anderen uit weer andere kennisgebieden, kom je tot opzienbarende resultaten waarbij je je nooit mag laten hinderen door een gebrek aan technische of praktische kennis. Dus de boodschap aan de studenten was er één van enthousiasme én nooit aflatende nieuwsgierigheid: los van je studiekeuze blijven kiezen voor levenslang leren.

Een boodschap die ook bij deskundige begeleiding vanuit Wanderful.stream en UCLL aankwam. Wanderful.stream ent haar werk dan ook op multidisciplinair samenwerken tussen design, technologie en business development en mag het misschien streven naar meer inter- en hopelijk zelfs trans-disciplinaire samenwerking. Maar deze Young Circular Creatives heeft in ieder geval ideeën gezaaid voor een veelbelovende toekomst. Dat mag op het conto komen van mensen als Sara Gilissen, Erica Andreotti, Jelle Van Campenhout en Peter Van Hout, die vanuit UCLL Research & Expertise werken rond duurzaamheid en circulariteit, maar ook de Nederlandse partners zoals Maartje Kessels, Nadja Gonnissen en Renske Cox van CHILL om al deze beta-innovatietrajecten op te zetten met secundaire scholen. Want daar komen de denkers van de toekomst. Didactiek, visie én durf worden ingezet om de uitvinders van morgen te prikkelen. En de toekomst is circulair. Dat staat vast.

Als afsluiter van de Young Circular Creatives-dag maakte de groep kennis met Z33 waar de interdisciplinariteit eveneens hoog in het vaandel wordt gedragen én waar in het bijzonder de tentoonstellingen Charging Myths en Same Same but Ditfferent van BC Architects nog extra stof tot nadenken meegaf. Over respectievelijk de impact van onze energie(heb)zucht en over hergebruik van lokale (bouw)materialen.