Verbeterde fruitkisten

De fruit- en groenteteelt maakt op grote schaal gebruik van kleine houten kisten voor hun transport. Kisten die slechts twee tot drie keer gebruikt worden en doordat ze uit verschillende materialen bestaan, eerder verbrand dan gerecycleerd worden. Een reststroom die aangepakt kan worden? Dat is ook de overtuiging van BelOrta dat samen met Wanderful.stream aan een oplossing wil werken.

De coöperatieve BelOrta bestaat meer dan 70 jaar en in die tijd zijn er heel wat conventies ingeslopen bijvoorbeeld in de manier waarop ze groenten en fruit verpakken en transporteren. Transport van teler naar veiling, of van veiling naar retailers/restaurants, export, … De grootste reststromen van het bedrijf situeren zich dan ook in dit domein. Bijvoorbeeld de eenvoudige houten fruitkratjes met appelen en peren. Deze fruitkisten combineren drie verschillende materialen: twee verschillende houtsoorten namelijk onbehandeld hout voor de zijkanten met een bodem van hardboard (behandeld hout) en bijeengehouden met verzinkte draad of nietjes.

“De fruitkisten bestaan uit een combinatie van onbehandeld hout met hardboard bodem en nietjes. Moeilijk te recycleren en daarom wordt het gewoon verbrand. Dat kan beter én duurzamer.”

Tom Janssen
– Wanderful.stream
UCLL Research & Development

EUROPEES MARKTLEIDER

De kisten worden hooguit twee tot drie maal hergebruikt vooraleer ze als afval bij recyclage centra terecht komen. Daar zorgt de net deze gemengde samenstelling voor een probleem, waardoor de kisten dan maar gewoon verbrand worden. Goed voor energetische valorisatie, maar toch kan het beter. Dat is ook de overtuiging van BelOrta, met hun 1.350 aangesloten telers de grootste coöperatieve groente- en fruitveiling van België (fusie van Mechelse Veilingen, Coöbra en Veiling Borglon) én als Europees marktleider draaien ze een omzet van 400 miljoen euro. Per jaar worden er miljoenen stuks groenten en fruit geteeld en verhandeld, en voor alle duidelijkheid: BelOrta produceert deze fruitkistjes niet zelf, maar wil wel het voortouw nemen op het vlak van duurzaamheid en circulariteit.

“Met BelOrta proberen we zelf heel veel stappen te zetten op het vlak van verduurzamen”, zegt Wim Hubrechts, coördinator duurzaamheid BelOrta, “maar toen we met Wanderful.stream konden kennis maken, hebben de proef op de som genomen door samen op de site van Borgloon te kijken welke stromen er nog voor verbetering vatbaar is. Dat probleem van de beperkte houdbaarheid van de kistjes én hun verwerking laat nog heel wat ruimte voor innovatie.” Met het oog op materiaal en gebruik, maar ook of het achterliggende systeem van deze kisten voor verbetering vatbaar is.

Low Density Fibre Crate – Concept Wanderful.stream Bootcamp 2020

LOW DENSITY

Tijdens de bootcamp-sessie in het najaar van 2020 lag dit al een keer op tafel én toen bedacht designer Frederik Deschuytter samen met een team studenten het concept van ‘Low density fibre crates’. Deze nieuwe, herbruikbare, lichtgewicht fruit/groentekist zou volledig uit één en hetzelfde plaatmateriaal, namelijk Low Density Fibre, gemaakt kunnen worden. Met behulp van CNC of laser zouden deze houten elementen optimaal worden uitgesneden en voorzien kunnen worden van een kliksysteem zodat deze kisten net dezelfde eigenschappen hebben als hun voorganger, maar veel duurzamer, makkelijker te herstellen én aan de end-of-life makkelijker te recycleren.

Het potentieel dat daarmee bloot werd gelegd, overtuigde Wanderful.stream en haar experten om dit concept verder te onderzoeken in een volwaardig innovatietraject. Om te vermijden dat er met deze overgang van Bootcamp-concept naar innovatietraject verder gegaan wordt op een ingeslagen weg, werd de premisse echter opnieuw tegen het licht gehouden. Wat kan er aan deze kistjes veranderen of verbeteren met het oog op een duurzame circulaire oplossing voor de hele sector.

“Met BelOrta zetten we uiteraard
al langer in op duurzaamheid.
We willen het goede voorbeeld geven
voor de hele sector.”

Wim Hubrechts
– coördinator duurzaamheid BelOrta

Onder supervisie van Tom Janssen werd een team samengesteld waarbij de technologische experten binnen UCLL Research & Development samenwerken met designer Frederik Boonen (Boonen Design Studio) én Birgitt Deckers (Studio Planeet) als business developer. Ditzelfde team wil overigens ook een andere reststroom van BelOrta aanpakken, namelijk het paraffine papier dat dient als bescherming tijdens het transport. Ook deze reststroom wordt in een apart innovatietraject aangepakt om de paraffine te valoriseren. Daarover lees je meer in dit artikel.

Tijdens het Community Event op 3 juli 2020 ging moderator Xavier Taveirne dieper in gesprek met bovengenoemde actoren. Dat kan je hier alvast herbekijken.